TERPBEBOUWINGHallum

In het noorden van Friesland ligt, min of meer parallel aan de Waddendijk, een parelsnoer van terpdorpen. In het mooie Hallum hebben wij in het kader van een gemeentelijke detacheringsopdracht de herstructurering van het noordelijke deel van de terp vormgegeven. We hebben hiervoor onder meer het stedenbouwkundige plan ontwikkeld, een beeldkwaliteitsplan geschreven en de uitwerking van de woningen begeleid. Dit project is genomineerd voor de Vredeman de Vriesprijs 2023.

De terp van Hallum heeft een prachtige opbouw. Bovenop staat de kerk, omringd door de begraafplaats en het kerkpad. Rondom staat een eerste ring van bebouwing. Aan de voet van de terp ligt de rondweg, waaraan een tweede ring van bebouwing is gelegen. Tussen beide ringstructuren liggen radialen in de vorm van paden en wegen, waarlangs zich ook woningen hebben gevormd. Later heeft het dorp zich op de lager gelegen gronden buiten de terp verder uitgebreid.

De noordzijde van de Hallumer terp is lange tijd grotendeels onbebouwd gebleven. Pas in de jaren '70 is hier sociale woningbouw ontwikkeld. Inmiddels voldoen de woningen niet meer aan de wensen van deze tijd en heeft woningbouwvereniging Wonen Noordwest Friesland het plan heeft opgevat ze te vervangen. Hiermee ontstaat de unieke kans om de stedenbouwkundige structuur te verbeteren en de openbare ruimte opnieuw in te richten.

Het herstructureringsplan voorziet in vijf blokjes van twee woningen, gesitueerd aan het kerkpad en langs de radialen. Deze opzet is niet alleen passend voor de terp, er ontstaat ook meer ruimte voor structureel openbaar groen. In het plan kunnen twee groengebieden worden onderscheiden. Beide spannen zich op tussen de rondweg en het kerkpad. Het eerste groengebied biedt een perspectivisch zicht op de kerktoren. De ruimte wordt aan de oostzijde begrenst door een tuinmuur die de achterkanten van de aangrenzende woningen afschermt en de helling van de terp accentueert. Het tweede groengebied biedt zicht op het schip van de kerk. Omdat dit zicht minder prominent mag zijn wordt deze ruimte ingevuld als boomgaard. Ook vroeger was dit gebied als boomgaard in gebruik. Als fruitsoort wordt gekozen voor de Hallemine Bonnepeer, een perenras dat in Hallum haar oorsprong vindt.